نحوه محاسبه تولید ناخالص داخلی
تولید ناخالص داخلی یک کشور را می توان با استفاده از فرمول زیر محاسبه کرد:
C: هزینه های انجام شده توسط مصرف کنندگان
این هزینه ها شامل کلیه خریدهای افراد برای استفاده شخصی می باشد و شامل کالاهای مصرفی مثل غذا و پوشاک، کالاهای بادوام مانند اتومبیل و لوازم خانگی و خدمات ارائه شده مانند مکانیک ها یا وکلا می شود.
I: مبلغ سرمایه گذاری شده توسط کسب و کارها
این مبلغ خریدهای انجام شده توسط یک واحد تجاری را توصیف می کند و به دو دسته اموال ثابت و موجودی کالا تقسیم می شوند. اموال ثابت هر چیزی است که توسط یک شرکت خریداری می شود مانند املاک، حق ثبت اختراع، ماشین آلات و حتی حقوق کارمندان. همه اموال ثابت به استثنای زمین مستهلک می شوند. از سوی دیگر، موجودی کالا، تمام کالاهای تولید شده توسط یک شرکت است که فروخته نشده است و هنوز هم در ارزش یک تجارت حساب می شود زیرا این طور در نظر گرفته می شود که در نهایت درآمد ایجاد می کند.
G: مخارج دولت
مخارج دولت در تولید ناخالص داخلی هزینه هایی است که توسط دولت ها انجام می شود از قبیل پرداخت به کارگران، هزینه های نظامی و هزینه های زیرساختی. این مولفه های تولید ناخالص داخلی دولت به عنوان کالاها و خدمات تولید شده در کشور تلقی می شوند، بنابراین هزینه های آنها در محاسبه تولید ناخالص داخلی لحاظ می شود.
(X-M): میزان صادرات خالص
صادرات خالص شامل کلیه کالاها و خدماتی است که در داخل کشور تولید می شود اما به خارجی ها فروخته می شود. میزان واردات خالص با کسر هزینه های واردات از سود صادرات محاسبه می شود. واردات در داخل کشور تولید نمی شود، بنابراین هزینه های آن کالاها و خدمات بین المللی در واقع از تولید ناخالص داخلی یک کشور کم می شود، زیرا پول پرداخت شده از اقتصاد خارج می شود.
انواع تولید ناخالص داخلی: اسمی یا واقعی
تولید ناخالص داخلی اسمی:
مجموع کالاها و خدمات مصرف شده به اضافه مخارج دولت، سرمایه گذاری ها و صادرات، منهای کل واردات است اما اثرات تورم یا کاهش تورم، و نوسانات ارز، می‌تواند تصویری نادرست از میزان رشد یا رکود یک اقتصاد در هر دوره زمانی معین را به ما منتقل کند.
مقدار تولید ناخالص داخلی واقعی:
به منظور کاهش اثرات تورم یا کاهش تورم و نوسانات ارزی به سمت بالا یا پایین تعدیل می شود. با حذف اثر تورم، تولید ناخالص داخلی واقعی بازتاب دقیق تری از تولید یک اقتصاد نسبت به تولید ناخالص داخلی اسمی است و ایده روشن تری از چگونگی رشد یا کاهش کل تولید ملی یک کشور می دهد.
به عنوان مثال، یک کشور فرضی را در نظر بگیرید که در سال 2010 تولید ناخالص داخلی اسمی آن 100 میلیارد دلار بود، در حالی که در سال 2020 تولید ناخالص داخلی اسمی آن 150 میلیارد دلار بود. در همین بازه زمانی، تورم ارزش نسبی پول آن کشور را 50 درصد کاهش داده است.تنها با نگاهی به تولید ناخالص داخلی اسمی، به نظر می رسد که اقتصاد طی 10 سال 50 درصد رشد کرده است. اما تولید ناخالص داخلی واقعی در سال 2020 با اعمال تورم 75 میلیارد دلار خواهد بود که کاهش قابل توجهی را نشان می دهد.
نرخ رشد تولید ناخالص داخلی
نرخ رشد تولید ناخالص داخلی درصد تغییر در تولید ناخالص داخلی واقعی (GDP تعدیل شده در برابر تورم) را از یک دوره به دوره دیگر، معمولاً به عنوان مقایسه بین سه ماهه یا سال اخیر و فصل قبل اندازه گیری می کند. این شاخص می تواند یک عدد مثبت یا منفی (نرخ رشد منفی، نشان دهنده سیاست های انقباضی) باشد.
تولید ناخالص داخلی سرانه
تولید ناخالص داخلی سرانه از تقسیم تولید ناخالص داخلی اسمی بر کل جمعیت یک کشور محاسبه می شود و میانگین تولید (یا درآمد) اقتصادی به ازای هر فرد در کشور را بیان می کند.
چگونه تولید ناخالص داخلی (GDP) بر بازار فارکس تأثیر می گذارد؟
تولید ناخالص داخلی معیاری برای سنجش بازده اقتصادی یک کشور است و شاخصی حیاتی برای سلامت اقتصادی آن کشور است. وقتی تولید ناخالص داخلی بالا باشد به این معنی است که کشور کالاها و خدمات بیشتری تولید می کند و مردم درآمد بیشتری دارند. تولید ناخالص داخلی بالا معمولاً با یک اقتصاد قوی همراه است و این می تواند منجر به یک ارز قوی تر شود. کشوری با تولید ناخالص داخلی بالا احتمال بیشتری برای جذب سرمایه گذاری خارجی دارد که می تواند تقاضا برای پول آن را افزایش دهد و ارزش آن را بیشتر کند.
وقتی تولید ناخالص داخلی یک کشور پایین است، به این معنی است که اقتصاد به اندازه کافی کالاها و خدمات تولید نمی کند و مردم به اندازه کافی درآمد ندارند. در این حالت، ارز ممکن است ضعیف شود، زیرا سرمایه گذاران خارجی کمتر در کشوری با اقتصاد دارای مشکل سرمایه گذاری می کنند. تولید ناخالص داخلی کم همچنین می تواند منجر به تورم شود که می تواند ارزش پول را کاهش دهد.
علاوه بر سطح کلی تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی نیز یک عامل اساسی در بازار فارکس است. اگر تولید ناخالص داخلی یک کشور با سرعت بیشتری نسبت به شرکای تجاری آن رشد کند، ممکن است ارزش پول آن در برابر آنها افزایش یابد. زیرا سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری در کشوری با اقتصاد رو به رشد دارند، زیرا معتقدند پول آن در آینده ارزشمندتر خواهد شد. برعکس، اگر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی یک کشور کندتر از شرکای تجاری آن باشد، ممکن است ارزش پول آن در برابر آنها کاهش یابد. این به این دلیل است که سرمایه گذاران کمتر در کشوری با رشد اقتصادی کندتر سرمایه گذاری می کنند، زیرا معتقدند پول آن در آینده ارزش کمتری خواهد داشت.
توجه به این نکته ضروری است که رابطه بین تولید ناخالص داخلی و بازار فارکس همیشه ساده نیست. چندین عامل دیگر وجود دارد که می تواند بر ارزش یک ارز تأثیر بگذارد، از جمله نرخ بهره، ثبات سیاسی و تورم. به عنوان مثال، حتی اگر کشوری تولید ناخالص داخلی بالایی داشته باشد، اگر وضعیت سیاسی آن ناپایدار باشد یا اگر تورم بالا باشد، ممکن است ارز آن همچنان ضعیف شود.بنابراین تولید ناخالص داخلی باید متناسب با سیاست های پولی یک کشور بررسی کرد.
علاوه بر این، تأثیر تولید ناخالص داخلی بر فارکس می تواند بسته به ساختار اقتصادی کشور متفاوت باشد. به عنوان مثال، کشوری که عمدتاً صادرات محور است، ممکن است از ارز ضعیف تری بهره مند شود، زیرا کالاها و خدمات خود را برای خریداران خارجی مقرون به صرفه تر می کند. در مقابل، کشوری که عمدتاً واردات محور است، ممکن است از ارز قوی تری بهره مند شود، زیرا کالاهای وارداتی را برای شهروندانش ارزان تر می کند.
نباید فراموش کرد که تولید ناخالص داخلی یک شاخص دارای تاخیر است، به این معنی که نشان می دهد اقتصاد در گذشته چه کرده است و وضعیت اقتصاد را در آینده نزدیک پیش بینی نمی کند. همچنین با داده هایی مانند اشتغال و تورم و... که به صورت ماهانه منتشر میشود میتوان وضعیت کلی اقتصاد یک کشور را در زمان حال مشخص کرد. از این رو، اگر داده های تولید ناخالص داخلی یک کشور خوب نباشد به این معنی است وضعیت گذشته اقتصاد این کشور خوب نبوده و احتمالا دولت سیاست های حمایتی برای اقتصاد اتخاذ خواهد کرد در نتیجه ، معامله گران این را فرصتی برای خرید ارز و کسب سود در دراز مدت می دانند.
به صورت کلی اگر شاخص تولید ناخالص داخلی(GDP) در صورتی كه مطابق پيش بينی ها در تقویم اقتصادی منتشر شود نميتواند تاثير خاصی برای ارز يک كشور داشته باشد اما اگر بالاتر يا پایین تر از پيش بينی ها ، به طوریكه باعث سوپرايز بازار شود منتشر شود ميتواند باعث نوسان خوبی در ارز مورد نظر به صورت كوتاه مدت شود.بالاتر از انتظار باعث قوی شدن ارز و پايين تر از انتظار باعث ضعف ارز می شود.
چگونه تولید ناخالص داخلی بر ارزها در دراز مدت تأثیر می گذارد
تولید ناخالص داخلی بالا با افزایش تقاضا برای ارز در سطح داخلی و بین المللی، در بلندمدت بر ارزها تأثیر می‌گذارد. کشورهای با تولید ناخالص داخلی بالا به عنوان اقتصادهای رو به رشد در نظر گرفته می شوند، زیرا اقتصاد آنها به معنای واقعی کلمه از نظر ارزش پولی در حال رشد است. به عنوان مثال، اگر یک کشور تولید ناخالص داخلی 3.53 تریلیون دلار داشته باشد و نرخ رشد سالانه 7 درصد را برای یک سال کامل حفظ کند، اقتصاد آن به 3.78 تریلیون دلار رشد خواهد کرد. این رشد 247 میلیارد دلار است. این رشد تقاضا برای ارز را نیز افزایش می دهد. شما می توانید این را با یادآوری این نکته به خاطر بسپارید که تولید ناخالص داخلی بالا ناشی از افزایش نرخ تولید است که خود به معنای افزایش تقاضا برای محصولات کشور است. در این حالت عرضه بر اساس تقاضا است. تقاضای زیاد برای محصولات یک کشور نیز معمولاً به این معنی است که تقاضای بالایی برای ارز کشور برای خرید محصولات آن کشور وجود دارد. زمانی که رشد اقتصادی یک کشور و همراه با آن تقاضا برای پول آن از رشد اقتصادی یک کشور دیگر بیشتر شود، ارزش نرخ مبادله دو ارز تغییر می‌کند.
نمونه ای از اثرات بلندمدت رشد تولید ناخالص داخلی در فارکس
برای مثالی از نحوه استفاده از تولید ناخالص داخلی در معاملات فارکس، اجازه دهید نرخ رشد بلندمدت تولید ناخالص داخلی بین منطقه یورو و ایالات متحده و ارزش EUR/USD را بررسی کنیم. نمودار زیر تولید ناخالص داخلی سالانه ایالات متحده و اتحادیه اروپا را از سال 2004 تا 2017 نشان می دهد.
در تصویر زیر GDP آمریکا با قرمز و GDP اروپا با سبز مشخص شده است
بلافاصله قبل از بحران مالی جهانی در سال 2008، منطقه یورو از نظر عملکرد اقتصادی بالاتر از ایالات متحده بود. پس از وقوع بحران، هر دو اقتصاد در سال 2009 وارد رکود شدند. رکود معمولاً با دو دوره متوالی رشد منفی تولید ناخالص داخلی تعریف می شود. پس از بحران، نرخ تولید ناخالص داخلی سالانه ایالات متحده به طور مداوم بالاتر از منطقه یورو بود. این نشان می‌دهد که اقتصاد منطقه یورو بدتر از ایالات متحده آسیب دیده است و بهبود آن زمان بیشتری طول کشیده است. از سال 2010 تا 2011 مشکلات اقتصادی بعدی مانند بحران بدهی یونان اروپا را تکان داد.
اکنون بیایید نرخ رشد تولید ناخالص داخلی نشان داده شده در بالا را با ارزش EUR/USD مقایسه کنیم. یورو از اواسط سال 2005 تا اوایل سال 2008 به طور پیوسته در برابر دلار در حال افزایش بود. با بررسی نمودار بالا، این به زمانی مرتبط است که نرخ تولید ناخالص داخلی منطقه یورو بالاتر از ایالات متحده بود.
در تصویر زیر اساس نمودار یورو دلار را مشاهده میکنید.
با این حال با گذشت زمان بحران مالی، اروپا را نیز به اندازه ایالات متحده تحت تأثیر قرار داد. دلار قبلاً به دلیل بحران کاهش ارزش خود را تجربه کرده بود، بنابراین زمانی که یورو از این روند پیروی کرد، ارزش آن به شدت و به سرعت در برابر دلار کاهش یافت.
سپس کم کم وضعیت دلار بهبود یافت در حالی که بحران بدهی یونان و سایر مسائل اروپا را تحت تأثیر قرار داد. این اختلاف بین دو اقتصاد باعث فروش یورو در سال 2014 شد و ارزش یورو/دلار آمریکا را کاهش داد.
چگونه تولید ناخالص داخلی بر ارزها در کوتاه مدت تأثیر می گذارد
اگر گزارش تولید ناخالص داخلی به میزان قابل توجهی کمتر یا بیشتر از آن چیزی باشد که اقتصاددانان و معامله گران انتظار داشته باشند، تولید ناخالص داخلی می تواند به سرعت بر ارزش ارزها تأثیر بگذارد.
چگونه تولید ناخالص داخلی کمتر از حد انتظار بر بازار فارکس تأثیر می گذارد
گزارش‌های تولید ناخالص داخلی کمتر از حد انتظار می‌تواند باعث نوسانات جفت ارزهای مرتبط شود.زیرا میزان پایین‌تر از حد انتظار به این معنی است که اقتصاد به همان سرعتی که انتظار می‌رود رشد نمی‌کند، یا بسته به نوع نگاه شما، حتی کندتر از حد انتظار رشد می‌کند. این خبر ممکن است باعث از بین رفتن اعتماد معامله گران و سرمایه گذاران شود و آنها را تحت تاثیر قرار دهد تا ارز مورد نظر را بدلیل احتمال کاهش بیشتر بفروشند.
به عنوان مثال معامله گرانی که موقعیت خرید یورو/دلار آمریکا را دارند، زمانی که نرخ تولید ناخالص داخلی کمتر از حد انتظار برای اتحادیه اروپا گزارش می شود، ممکن است یورو را بفروشند و موقعیت خود را ببندند. برخی حتی ممکن است در یورو/دلار پوزیشن های فروش بگیرند.
چگونه تولید ناخالص داخلی بالاتر از حد انتظار بر فارکس تأثیر می گذارد
گزارش تولید ناخالص داخلی بالاتر از حد انتظار ممکن است ارزش یک ارز را در بازار فارکس تقویت کند. اگر هیچ عامل دیگری تأثیر قوی تری بر ارز نداشته باشد، ارزش آن می تواند در رابطه با ارزی با نرخ تولید ناخالص داخلی کم تر افزایش یابد.یک مقدار بالاتر از حد انتظار ممکن است نشان دهد که اقتصاد سریعتر از حد انتظار رشد می کند یا سرعت آن به طور ناگهانی کاهش نمی یابد. این می تواند اعتماد معامله گران به ارز را افزایش دهد. با این حال، اگر این نرخ خیلی بالا باشد، ممکن است باعث ترس از تورم شود و اعتماد به ارز را از بین ببرد. بنابراین، رمزگشایی نرخ‌های تولید ناخالص داخلی بالاتر می‌تواند دشوارتر باشد.
به عنوان مثال، اگر نرخ تولید ناخالص داخلی بریتانیا در زمانی که انتظار می‌رفت 2.5 درصد باشد، 3 درصد اعلام شد، معامله‌گران ممکن است آن را به عنوان نشانه‌ای تلقی کنند که پوند بیش از آنچه تصور می‌کردند رشد می‌کند. اگر یک ارز متقابل مانند دلار آمریکا با نرخ مشابهی افزایش پیدا نکند، معامله گران ممکن است برای جفت ارز GBP/USD موقعیت خرید باز کنند. اگر این نرخ 4 درصد گزارش شود، در حالی که انتظار می رود 2.5 درصد باشد، ممکن است رشد بسیار شدید تلقی شود. در پاسخ، معامله گران ممکن است در صورت مشکوک شدن به افزایش تورم، از باز کردن پوزیشن های خرید برای پوند بپرهیزند.
چه زمانی تولید ناخالص داخلی بر بازار فارکس تأثیر نمی گذارد؟
اگر نرخ مطابق انتظار، با نرخ متوسط، تحت الشعاع رویداد اقتصادی دیگری باشد یا تورم آن را لغو کند، ممکن است گزارش های تولید ناخالص داخلی بر فارکس تأثیری نداشته باشد. نرخ‌های تولید ناخالص داخلی که با ارقام پیش‌بینی‌شده مطابقت دارند، به‌ویژه زمانی که در محدوده 2 تا 3 درصد قرار دارند، ممکن است به اندازه کافی برای تأثیرگذاری بر احساسات معامله‌گران ارزش خبری نداشته باشند. علاوه بر این، بازارها ممکن است تحت تأثیر اخبار اقتصادی شدیدتری قرار گیرند و در نهایت، تورم اغلب رشد تولید ناخالص داخلی را نیز خنثی می کند.
سخن آخر
تولید ناخالص داخلی یک شاخص حیاتی برای سلامت اقتصادی یک کشور است و تغییرات در تولید ناخالص داخلی می تواند تأثیر قابل توجهی بر بازار فارکس داشته باشد. تولید ناخالص داخلی قوی معمولاً با یک ارز قوی همراه است، در حالی که تولید ناخالص داخلی ضعیف می تواند منجر به ارز ضعیف تر شود. با این حال، رابطه بین تولید ناخالص داخلی و فارکس همیشه ساده نیست و چندین عامل دیگر می توانند بر ارزش یک ارز تأثیر بگذارند. به این ترتیب، سرمایه گذاران و معامله گران باید طیف وسیعی از شاخص های اقتصادی را هنگام تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در بازار فارکس در نظر بگیرند.
