شاخص قدرت نسبی (RSI) یک اندیکاتور تکنیکال محبوب است که توسط معامله گران فارکس برای شناسایی شرایط بیش خرید و بیش فروش در بازار استفاده می شود. RSI که توسط J. Welles Wilder معرفی شده است، یک اوسیلاتور مومنتوم است که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازه گیری می کند. درک و استفاده موثر از RSI می تواند استراتژی معاملاتی شما را به میزان قابل توجهی بهبود دهد و شانس شما را برای انجام معاملات سودآور افزایش دهد. در این راهنمای جامع، جنبه های مختلف تسلط بر RSI در معاملات فارکس را بررسی خواهیم کرد.

فهرست مطالب

RSI چیست؟

شاخص قدرت نسبی (RSI) یک اوسیلاتور مومنتوم است که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازه گیری می کند. این اندیکاتور، ابزار ارزشمندی برای معامله گران فارکس است زیرا به شناسایی شرایط خرید و فروش بیش از حد در بازار کمک می کند. RSI بین 0 تا 100 است و معمولاً به صورت نمودار خطی نمایش داده می شود.

محاسبه RSI

RSI با استفاده از فرمولی محاسبه می شود که میانگین سود و زیان دارایی مورد تحلیل در یک دوره معین را در نظر می گیرد. فرمول به شرح زیر است:

که در آن RS میانگین سود تقسیم بر میانگین ضرر در یک دوره خاص است. دوره مورد استفاده برای محاسبه معمولا 14 روز است، اما معامله گران می توانند این دوره را متناسب با استراتژی معاملاتی خود تنظیم کنند. برای محاسبه RS، ابتدا باید میانگین سود و زیان در دوره انتخاب شده را محاسبه کنید. میانگین سود، مجموع سود در طول دوره تقسیم بر تعداد دوره ها است، در حالی که میانگین ضرر مجموع ضررهای دوره تقسیم بر تعداد دوره ها است.

فرمول میانگین سود و زیان به شرح زیر است:

سود و زیان با محاسبه اختلاف بین قیمت پایانی کندل جاری و قیمت پایانی کندل قبل محاسبه می شود. اگر کندل جاری بالاتر از کندل قبل بسته شود، سود محسوب می شود. اگر کندل جاری کمتر از کندل قبل بسته شود، زیان محسوب می شود. هنگامی که میانگین سود و زیان را محاسبه کردید، می توانید از آنها برای محاسبه RS استفاده کنید. RSI به صورت نمودار خطی با مقادیر بین 0 تا 100 نمایش داده می شود. مقادیر بالای 70 خرید بیش از حد و مقادیر کمتر از 30 فروش بیش از حد در نظر گرفته می شوند.

چگونه از RSI در معاملات فارکس استفاده کنیم؟

RSI برای شناسایی شرایط خرید یا فروش بیش از حد در بازار استفاده می شود. زمانی که مقدار RSI بالاتر از 70 باشد، نشان می‌دهد که جفت ارز بیش از حد خریداری شده است و زمانی که کمتر از 30 باشد، نشان‌دهنده فروش بیش از حد جفت ارز است. این نواحی با روش های مختلف می توانند به عنوان نقاط ورود یا خروج برای موقعیت های معاملاتی استفاده شوند. این روش ها عبارتند از:

• شرایط خرید بیش از حد
• شرایط فروش بیش از حد
• واگرایی
• تأیید شکست و تغییر روند
• استفاده از سطح ۵۰

در ادامه هر کدام از تکنیک های بالا را شرح می دهیم.

شرایط خرید بیش از حد: وقتی مقدار RSI بالاتر از 70 باشد، نشان می دهد که جفت ارز بیش از حد خریداری شده است. این بدان معنی است که قیمت خیلی سریع افزایش یافته است و ممکن است یک اصلاح قیمت یا بازگشت روند رخ دهد. معامله‌گران می‌توانند از این سیگنال برای فروش جفت ارز استفاده کنند، یا می‌توانند منتظر الگوی کندل نزولی برای تایید بازگشت بمانند.

شرایط فروش بیش از حد: وقتی مقدار RSI کمتر از 30 باشد، نشان می دهد که جفت ارز بیش از حد فروخته شده است. این بدان معنی است که قیمت خیلی سریع سقوط کرده است و ممکن است یک اصلاح قیمت یا بازگشت روند رخ دهد. معامله‌گران می‌توانند از این سیگنال برای خرید جفت ارز استفاده کنند یا می‌توانند منتظر الگوی کندل صعودی برای تأیید بازگشت بمانند.

واگرایی:

• واگرایی معمولی مثبت
• واگرایی معمولی منفی
• واگرایی مخفی مثبت
• واگرایی مخفی منفی

در ادامه با تشریح این موارد با ما همراه باشید.

واگرایی معمولی مثبت: در یک روند نزولی اگر قیمت یک جفت ارز کف پایینتر ایجاد کند، اما RSI کف بالاتری بسازد، نشان‌دهنده این است که روند نزولی ضعیف شده و احتمالا برگشت روند را خواهیم دید. به این حالت واگرایی معمولی مثبت (RD+) گفته می شود و معامله گران احتمالا در این مرحله خرید جفت ارز را در نظر می گیرند.

واگرایی معمولی منفی: در یک روند صعودی اگر قیمت یک جفت ارز سقف بالاتر ایجاد کند، اما RSI سقف پایینتر بسازد، نشان‌دهنده این است که روند صعودی در حال تضعیف است و احتمالا شاهد برگشت روند باشیم. به این حالت واگرایی معمولی منفی (RD-) گفته می شود و معامله گران ممکن است در این مرحله به فروش جفت ارز فکر کنند.

واگرایی مخفی مثبت: در یک روند صعودی اگر قیمت یک جفت ارز کف بالاتر ایجاد کند، اما RSI کف پایینتر بسازد، نشان دهنده این است که روند صعودی ادامه دار خواهد بود. به این حالت واگرایی مخفی مثبت(HD+) گفته می شود و معامله گران در این مرحله به دنبال معامله خرید هستند.

واگرایی مخفی منفی: در یک روند نزولی اگر قیمت یک جفت ارز سقف پایینتر ایجاد کند، اما RSI سقف بالاتر بسازد، نشان دهنده این است که روند نزولی ادامه دار خواهد بود. به این حالت واگرایی مخفی منفی(HD-) گفته می شود و معامله گران در این مرحله به دنبال معامله فروش هستند.

تأیید شکست و تغییر روند: RSI همچنین می تواند برای تأیید شکست و تغییر روند استفاده شود. هنگامی که یک جفت ارز از سطح مقاومت کلیدی عبور می کند، معامله گران اغلب به دنبال تایید از اندیکاتور RSI هستند. در صورت اصلاح قیمت بعد از شکست، اگر RSI بالاتر از 50 بماند، نشان می دهد که شکست تایید شده و قیمت احتمالا به افزایش خود ادامه دهد. برعکس، اگر RSI به زیر 50 برسد، نشان می‌دهد که احتمالا شکست جعلی باشد و قیمت به زیر سطح مقاومتی بازگردد.

استفاده از سطح ۵۰: سطوح حمایت و مقاومت مناطق کلیدی در نمودار قیمت هستند که در آن قیمت تمایل به توقف یا بازگشت دارد. RSI می تواند برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت بالقوه استفاده شود. هنگامی که RSI به سطح 50 نزدیک می شود یا از آن عبور می کند، می تواند به عنوان یک سطح حمایت یا مقاومت عمل کند. معامله گران می توانند از این اطلاعات برای پیش بینی واکنش های بالقوه قیمت و تنظیم استراتژی های معاملاتی خود استفاده کنند.

مزایا و معایب اندیکاتور RSI

در حالی که ترید با اندیکاتور RSI می تواند موثر باشد، اما برای مبتدیان مهم است که قبل از گنجاندن آن در استراتژی معاملاتی خود، مزایا و معایب آن را درک کنند.

مزایای ترید با اندیکاتور RSI برای مبتدیان عبارت است از:

• درک آسان
• شناسایی شرایط خرید و فروش بیش از حد
• ابزار تایید
• تطبیق پذیری

در ادامه این موارد را تشریح خواهیم کرد.

درک آسان: یکی از مزایای اصلی استفاده از RSI برای معاملات فارکس، سادگی آن است. RSI یک اندیکاتور بصری است که در زیر نمودار قیمت نمایش داده می شود و تفسیر و استفاده از آن را برای مبتدیان آسان می کند. با استفاده از فرمولی که میانگین سود و ضرر متوسط را در یک دوره زمانی خاص در نظر می گیرد، محاسبه می شود. معامله گران می توانند از این اطلاعات برای شناسایی نقاط بالقوه ورود و خروج استفاده کنند.

شناسایی شرایط خرید و فروش بیش از حد: RSI به ویژه برای شناسایی شرایط خرید و فروش بیش از حد در بازار مفید است. زمانی که RSI بالاتر از 70 باشد، نشان می دهد که جفت ارز بیش از حد خریداری شده است و ممکن است یک بازگشت روند یا اصلاح قریب الوقوع باشد. برعکس، زمانی که RSI زیر 30 باشد، نشان می دهد که جفت ارز بیش از حد فروخته شده است و ممکن است یک فرصت خرید بالقوه ایجاد شود. این می تواند به مبتدیان کمک کند تا از ورود به معاملات با قیمت های نامطلوب اجتناب کنند.

ابزار تایید: RSI همچنین می تواند به عنوان یک ابزار تایید در ارتباط با سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال استفاده شود. به عنوان مثال، اگر یک معامله گر مبتدی یک تغییر روند بالقوه را بر اساس الگوی نمودار یا تقاطع میانگین متحرک شناسایی کند، می تواند از RSI برای تأیید قدرت سیگنال بازگشت روند استفاده کند. اگر RSI مخالف عملکرد قیمت باشد، ممکن است نشان دهنده یک روند ضعیف باشد و به عنوان یک هشدار برای اجتناب از معامله باشد.

تطبیق پذیری: RSI را می توان برای هر جفت ارز و تایم فریمی استفاده کرد و آن را به ابزاری همه کاره برای مبتدیان تبدیل می کند. خواه یک معامله گر اسکالپینگ، معاملات روزانه یا معاملات سویینگ را ترجیح دهد، RSI را می توان متناسب با سبک معاملاتی ترجیحی آنها تنظیم کرد. این انعطاف‌پذیری به مبتدیان اجازه می‌دهد تا آزمایش کنند و تنظیمات بهینه‌ای را پیدا کنند که برای آنها بهتر است.

معایب ترید با اندیکاتور RSI برای مبتدیان نیز عبارت است از:

• اندیکاتوری دارای تاخیر
• سیگنال های غلط
• نوسانات بازار
• اطلاعات محدود

در ادامه مضرات این ابزار را توصیف می کنیم.

اندیکاتوری دارای تاخیر: یکی از ایرادات اصلی RSI این است که دارای تاخیر است. این بدان معناست که به جای پیش‌بینی آینده به حرکت‌های قبلی قیمت واکنش نشان می‌دهد. در نتیجه، بین شرایط واقعی بازار و زمانی که RSI سیگنال یک معامله بالقوه را می دهد، تاخیر وجود دارد. این تاخیر می تواند منجر به از دست رفتن فرصت ها یا ورود دیرهنگام به معاملات شود.

سیگنال های غلط: مانند هر ابزار تحلیل تکنیکال، RSI بدون خطا نیست و می تواند سیگنال های نادرست تولید کند. به عنوان مثال، RSI ممکن است شرایط خرید بیش از حد را نشان دهد، اما قیمت همچنان افزایش یابد و باعث می شود تا یک معامله گر مبتدی با سود کم از معامله خارج شود. به طور مشابه، RSI ممکن است نشان دهنده شرایط فروش بیش از حد باشد، اما قیمت همچنان در حال کاهش باشد و باعث می شود معامله گر خیلی زود وارد معامله شود. مبتدیان باید محتاط باشند و از ابزارهای تاییدی برای کاهش خطر سیگنال های نادرست استفاده کنند.

نوسانات بازار: RSI ممکن است در شرایط پرنوسان بازار عملکرد خوبی نداشته باشد. نوسانات می تواند باعث نوسان سریع RSI شود که منجر به سیگنال های نادرست می شود. در چنین شرایطی، برای مبتدیان مهم است که احتیاط کنند و اندیکاتورها یا ابزارهای دیگری را در نظر بگیرند که می‌توانند به فیلتر کردن نویز کمک کنند.

اطلاعات محدود: در حالی که RSI اطلاعات ارزشمندی در مورد شرایط خرید بیش از حد و فروش بیش از حد ارائه می دهد، تصویر کاملی از بازار ارائه نمی دهد. این اندیکاتور عوامل بنیادی یا احساسات بازار را در نظر نمی گیرد، که می توانند به طور قابل توجهی بر حرکت قیمت تأثیر بگذارند. مبتدیان باید از RSI همراه با سایر انواع تحلیل استفاده کنند تا تصمیمات معامله گری آگاهانه اتخاذ کنند.

حتما بخوانید: انواع تحلیل فارکس و معرفی بهترین روش تحلیل

دو استراتژی ساده معاملاتی با اندیکاتور RSI

به جز تکنیک هایی که بالاتر برای تحلیل بازار فارکس معرفی شدند و می توانند در جهت ساخت استراتژی برنده شخصی سازی شوند، دو استراتژی عالی و کاربردی از اندیکاتور RSI را نیز آموزش خواهیم داد.

این استراتژی ها عبارتند از:

• نوسان RSI
• خط روند در نمودار RSI

جهت آموزش کامل این استراتژیها به همراه مثال های کاربردی با ادامه مقاله همراه باشید.

نوسان RSI: این روش یک استراتژی معاملاتی بسیار جدید RSI است که در تمام تایم فریم ها و در انواع شرایط بازار بسیار خوب عمل می کند. این تکنیک نوسان RSI نامیده می شود.

حتما بخوانید: استراتژی معاملاتی چیست؟ مراحل ساخت استراتژی معاملاتی برنده در فارکس

همانطور که در تصویر زیر می بینید، شماره ۱ نشان می دهد که قیمت به منطقه فروش بیش از حد وارد شده است، به این معنی که احتمالا فروشندگان در این جفت ارز ضعیف خواهند شد و به زودی انتظار برگشت روند را داریم. سپس شماره 2 نشان دهنده برگشت قیمت از ناحیه فروش بیش از حد است. شماره ۳ نشان دهنده تلاش دوباره فروشندگان است اما فشار فوری خریداران یعنی شماره ۴ به فروشندگان اجازه پیش روی نمی دهد و خریداران به بازار مسلط می شوند.

همانطور که در تصویر زیر می بینید، شماره ۱ نشان می دهد که قیمت به منطقه خرید بیش از حد وارد شده است، به این معنی که احتمالا خریداران در این جفت ارز ضعیف خواهند شد و به زودی انتظار برگشت روند را داریم. سپس شماره 2 نشان دهنده برگشت قیمت از ناحیه خرید بیش از حد است. شماره ۳ نشان دهنده تلاش دوباره خریداران است اما فشار فوری فروشندگان یعنی شماره ۴ به خریداران اجازه پیش روی نمی دهد و فروشندگان به بازار مسلط می شوند.

خط روند در نمودار RSI: اندیکاتور RSI همچنین سطوح حمایت و مقاومت روی اندیکاتور را نشان می دهد و این خطوط به صورت مناطق افقی یا به صورت یک خط روند هستند. اکثر معامله‌گران این نکته را نمی‌دانند، اما می‌توانند خطوط روند را به همان صورتی که در نمودار قیمت رسم می‌کنند، روی اندیکاتور RSI نیز اعمال کنند.

در تصویر زیر اندیکاتور RSI خط روند را شکسته و به بالای آن نفوذ می کند که نشانه ای برای حرکت صعودی در این ارز است. زمانی که RSI پولبک را روی خط روند تکمیل کرد، وارد معامله خرید می شویم.

در تصویر زیر اندیکاتور RSI خط روند را شکسته و به زیر آن نفوذ می کند که نشانه ای برای حرکت نزولی در این ارز است. زمانی که RSI پولبک را روی خط روند تکمیل کرد، وارد معامله فروش می شویم.

سخن آخر

RSI یک ابزار تحلیل تکنیکال محبوب است که به معامله گران کمک می کند تا قدرت و ضعف روند یک جفت ارز را تعیین کنند. این اوسیلاتور مومنتوم، سیگنال های خرید و فروش را بر اساس شرایط خرید و فروش بیش از حد ایجاد می کند. معامله گران باید از RSI در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال استفاده کنند و از محدودیت های آن آگاه باشند.